WillyH schreef: ↑03 nov 2020 08:32
Net daarom dat kleurenspotjes handig zijn, je stelt een witkleur in die je bevalt of past ze aan aan de omstandigheden. Precisiewerkje? helder en koel wit licht. Avondje tv? Gezellig warmwit licht. Feestje, dan mag er een kleurtje bij. Wordt het dan toch gezellig met de directrice, mag een zwoele achtergrondverlichting ook wel
Als je ver terugzoekt kom je nog wel een topic tegen waar ik probeerde sprankelend en gezellig warmwit LED-licht te produceren in plaats van 2700K-spaarlamp LEDlicht. Dat is een aantal jaren terug toen witte LED's nog niet zo geweldig waren en de meest gezonde persoon er in warmwit LED-licht alsnog knap ziek uit zag met groengrauwe of gelige huidskleur, afhankelijk van het merk. Cree en Lumileds gingen voor groengrauw, Samsung voor gelig.
Inmiddels is het beter (zoals gezegd: die Philips Master spotjes vallen me niks tegen), maar LED-lampen 'sprankelen' nog steeds niet. Er is volgens mij nog steeds geeneen juwelenzaak zo gek om hun waar uit te lichten met LEDs, bijvoorbeeld.
Waar ik toendertijd vooral tegenaan liep was gebrek aan dieprood in het spectrum. Ik ga nu je leven verpesten want als het je eenmaal opgevallen is dan blijft het je opvallen: als je een voorwerp hebt dat mooi rood is in daglicht, dan is dat bij LED-licht bruinig.
Een witte LED's is namelijk nog steeds een blauwe LED met golflengte ca 450nm voorzien van fosforlaag die een deel van dat blauwe licht omzet in de complementaire kleur geel met piek rond 560nm. Geel+blauw=wit.
Warmwitte LEDs hebben minder piek rond 560nm en meer bult richting oranje en oranje-rood. Maar 630nm (oranjerood) en dieper rood blijft problematisch, daar heb je echt wel goede LED's voor nodig. En dan nog halen die een CRI van 80 ofzo. Hoger bestaat wel, maar je komt het in het wild maar weinig tegen.
OSRAM, Nichia, Cree, Lumileds, dat soort fabrikanten hebben het inmiddels wel enigzins redelijk onder de knie om een acceptabele 2500-3000K warmwit te produceren, al hebben die ook nog hun Lumens per Watt hoog te houden voor de marketingafdeling. De koekenbakkers in een achterbuurt van Shenzen, meh, die LEDs geven licht en dat was het dan wel weer.
Met RGB bij witte LED (RGBW dus) los je de missende delen van het spectrum niet perse op. Het rood van RGB LED's is namelijk eveneens oranjerood met zo'n 625nm. Heeft wederom te maken met de lichtopbrengst. Ik heb destijds eens goed gekeken hoe Cree het deed; die voegden rode LED's toe aan hun warmwit armaturen om de lichtkwaliteit te verbeteren. Beter goed gejat dan slecht verzonnen nam ik de volgende stap, en deed uiteindelijk dieprood (680nm), rood (625nm), amber (615nm), groen (525nm) en blauw (470nm) bovenop de 450nm en 560nm van warmwitte LEDs. Dat leverde inderdaad mooi sprankelend gezellig licht van hoge kwaliteit op. Heel praktisch was de oplossing echter niet, vooral kleurtint kiezen niet en het licht van al die afzonderlijke LED's mengen ook niet. Uiteindelijk was ik gemopper van de directie die de experimenten als 'het is hier geen disco' zag ook beu, en heb ik de boel in de ijskast geschoven.
Maar zodoende dat ik best kritisch ben op de kwaliteit van het witte licht. Ik heb die 'White Ambiance' van Hue besteld; die hebben nog wel de mogelijkheid om de kleurtemperatuur te varieren maar verder geen kleurtjes. Eens kijken hoe dat uitpakt. De uplighters met halogeenpit erin gaan nog even niet bij het grofvuil.
De belangrijkste wet in de wetenschap: 'hoe minder efficient en hoe meer herrie, hoe leuker het is'