Leuke werkstukjes (niet mooiste werkstukken)

[kevertje]

Mooie post Arie, dank voor de info!

[audiomanics]

[het probleem is dat de luchtspleet bij zo'n relay kleiner wordt met het aantrekken van het anker.

Een solenoid waarbij de plunjer verder in de spoel getrokken wordt heeft dat niet, sterker, die is zelfs op positie te regelen met de stroom, als er een klein veertje aan zit..
Maar dat is misschien iets om in een volgend project te proberen.. Dit zou ik gewoon zo laten..

Kees

[Kars-cnc]

@ Arie, dat is een hele mooie uitleg met prachtige plaatjes en filmpje, bedankt!

Het is verbazingwekkend om te zien hoe de Bulova Accutron 300 stapjes per seconde doet met dit principe. En ik maar moeite hebben met 1 stapje per minuut
Gevoelsmatig zou ik verwachten dat zo'n Accutron mechanisme heel snel versleten moet zijn maar dat zal toch wel niet...

Dit is een mooie inspiratie voor weer nieuwe projectjes! Maar zoals Audiomanics adviseerd ga ik deze maar laten zoals hij is

[keesfrees]

Erg interessant, dank voor de mooie bijdragen, en ongelofelijk hoe men dit voor elkaar heeft gekregen.
Ik kan me er weinig bij voorstellen dat er mensen zijn die zo veel moeite doen om een nog mooier klokje te maken, maar ja, ik ben dan ook vrij basaal ingesteld en een horloge draag ik nooit.

De weerstand verraad de periode waarin dit is gemaakt, pre smd dus.

En, het is me idd wel eens opgevallen dat er klokjes zijn waar bij de seconde wijzer gelijkmatiger draait, niet elke seconde zoals meestal, nu weet ik hoe dat zit.
Of zijn er meer systemen ?

[Arie Kabaalstra]

of er meer systemen zijn?.. Hou je vast!..

Electrisch: de meeste horloges die op een batterijtje werken, hebben een secondewijzer die per seconde verspringt, hoe dat werkt?.. simpel, er zit een Kwarts kristal in dat horloge dat trilt met een frequentie van "even uit het hoofd" 32 Khz.. 't "processortje" in zo'n uurwerk telt gewoon de trillingkjes, en als ie er 32000 geteld heeft, stuurt ie een pulsje naar het stappenmotortje (Jawel!.. er zit een echt stappenmotortje in een kwarts horloge), die doet 1 stapje, en daarmee verzet ie de secondenwijzer 1 streepje.. simpel..
Nou heb ik die "Dynotron", dat "transistor uurwerkje" met die balans met de magneetjes erop, en die spoeltjes in de basisplaat.. die balans zwaait 28800 keer per uur heen en weer (4Hz), waardoor elke seconde op dat horloge in 4 gedeeld wordt, elke 0.25 sec (250µs) een bewegingkje.. dat zie je niet.. die secondenwijzer "glijdt",
Die Stemvork uurwerkjes dan?.. die hebben zo'n beetje 1/10 van de frequentie van een Quartz horloge, en ze laten het wijzerwerk ook elke puls verzetten.. die "glijden" dus ook.

Net als mechanische uurwerken in horloges de "langzaamste" tikken nog altijd 18000 keer per uur (2.5 Hz), meestal zijn dit "zakhorloge uurwerken" zoals de Unitas 6497 en 6498, die je vaak in grotere mechanische horloges ziet.
Meestal hebben die een "kleine seconde", een klein extra wijzerplaatje (meestal op de 6 uur positie, behalve de Unitas 6497, die heeft em op 9 uur), en met een secondenwijzertje van minder dan 8 mm lang, zie je em op die lengte ook geen stapjes maken.
Waarom dei secondenwijzer op 9 uur bij die 6497?.. 't is een zakhorloge uurwerk.. hou de kroon boven.. en hopsa.. de secondenwijzer zit ineens op de 6 uur positie.. vandaar dus, de 6498 is eigenlijk een afgeleide van de 6497, speciaal voor polshorloges.
Dan hebben we nog wat vreemde eenden in de bijt de Vostoks, Raketa's, en andere russische uurwerken.. die tikken op 19800 tikken per uur (2¾ Hz).. waarom?.. geen idee, maar ze lopen mooi en goed.. Ik heb een aantal Russiche horloges, een Raketa Worldtimer (24 uurs uurwerk), een Raketa President (knipoog naar Rolex), een Vostok Komandirskie, en een Vostok herenhorloge.
Verder heb ik nog een Raketa 2426-SUB in een horloge wat ik in een oplage van 25 stuks gemaakt... Die Russen maken best leuke en goede horloges.. "Tanks" die vaak niet onderdoen voor zwitsers of japans werk.(over de Komandirskie kan ik helemaal een heel verhaal vertellen, daar is echt over nagedacht)
Veel oudere horloges tikken 21800 (3Hz), de standaard is tegenwoordig zo'n beetje de 28800 (4Hz)
Bovenaan de schaal op mechanisch gebied ( met Conventioneel zwitsers anker uurwerk) heb je de "hi-Beat"die 36000 tikken per uur maken, 5Hz dus.

tot zo ver de "gewone uurwerken"
Zenith heeft onlangs de Zenith Defy lab geintroduceerd:



in plaats van een Balanswiel hebben ze een "oscilator"van silicium, die 108000 tikken per uur (15Hz!) doet.. dan zie je de secondenwijzer echt geen stappen meer maken.. Maar dan praat je ook over een in de oscilator geintegreerd anker, dat geen draaipunt heeft maar middels Flexures op zijn plaats wordt gehouden.. Knettergek... maar wel mooi.. en achterlijk nauwkeurig.

en dan hebben we nog de Seiko Springdrive.. die tikt helemaal niet.. de springdrive is een electromechanisch uurwerk.. de rotor windt een "ouderwetse Veerton" op die de wijzers continu laat bewegen, terwijl de snelheid gemeten wordt, en het wijzerwerk wordt electromagnetisch geremd.
In de tandwieltrein zit een generatortje die een quartz kristal laat trillen, als referentie timer, de gegevens daarvan worden dus gebruikt om het uurwerk wanneer nodig af te remmen... je moet het maar verzinnen..

't grappige is.. er zijn mechanische horloges waar de secondewijzer ook per seconde verspringt, zoals de Grönefeld One Hertz.. vraag me alleen niet wat ie kost.. grote kans dat ik daarmee 80% van mijn huis kan aanbetalen..



En dan hebben we in horloges alleen al de diverse echappementen of escapements, de zwitserse ankergang is de meest gebruikte, maar Audemars Piguet gebruikt een Chronometer escapement in sommige modellen, een afgeleide van de Spring-detent uit oude scheepschronometers.
Omega heeft het Coaxial -escapement uitgevonden door George Daniels.



Dat in vergelijk tot het Audemars Piguet Chronometer escapement het voordeel heeft dat ie 2 impulsen per cyclus heeft tegen slechts 1 (een zwitsers anker echappement heeft ook 2 impulsen per cyclus)

In vroeger tijden wilde men het hele zaakje nog wel eens vereenvoudigen om goedkopere horloges te maken, zoals de Pen-anker uurwerkjes, in plaats van robijntjes zaten er op het anker gewoon 2 stalen pennetjes, Rosskopf gebruikte dit type in goedkope zakhorloges, en was daarmee als het ware de "Swatch van zijn tijd", Timex horloges hebben ook vaak een Pen-anker werkje, doen ze het.. dan doen ze het goed.. doen ze het niet.. dan is het vaak een hele toer om ze weer aan de gang te krijgen.. de meeste horlogemakers steken er geeneens moeite in.. vervangen het hele uurwerk.
Ruhla uit de voormalige DDR maakte ook veel horloges met dit uurwerkje.

en aan de andere kant van de schaal hebben we dan nog de Tourbillons, en de Gyro Tourbillons, hou je vast.. het hele mechaniekje van ankerrad, anker en balanswiel zit in een "kooi" gemonteerd, en die kooi draait rond.
Een vinding van Abraham Louis Breguet, die daarmee de invloed van de zwaartekracht op een uuwerk wilde elimineren.
Die Tourbillon van Breguet draaide alleen in het platte vlak, maar bij Jeager-LeCoultre hebben ze die kooi weer in een tandkrans gemonteerd zodat ie dus over 3 assen roteert..



Verzin het maar..

Ook nog een leuke.. de Ulysse Nardin Freak Diavolo waar het uurwerk OP de minutenwijzer gemonteerd zit, inclusief Tourbillon, de veerton zit in de achterwand van het horloge, je windt em op door de achterdeksel te draaien, die veer drijft de minutenwijzer direcht aan, het uurwerk erop regelt de snelheid, en de urenwijzer wordt vanaf de minuten wijzer aangedreven..



Kan het nog gekker?.. Ja.. als ze met Jeager LeCoultre gaan samenwerken, en er een Gyrotourbillon op zetten.. maar ergens moet je eens ophouden..

[Kjelt]

Prachtig verhaal mooie complete uitleg, veel info waar ik zelf geen verstand van heb.

Toch een kleine aanvulling van wat ik dan nog vanuit de elektrotechniek hierover kan aanvullen.
Bij een kwarts horloge met "32kHz kristal" gaat het meestal om een kristal van 32678Hz.
En de reden is dat dit een binair getal is (2^15) en dat is super makkelijk want er bestaat in de electronica een goedkope schakeling die ingaande pulsen door twee deelt: een flipflop.
Veertien stuls achter elkaar en je bent klaar en dit is al sinds de jaren 70 in een goedkoop ic tje dat binair kan delen gestopt, dat koste destijds een kwartje en dan heb je dus geen (dure) microcontroller nodig om je exacte 1 seconde puls te genereren.
Mocht iemand meer info willen google eens op binary divider of een componentnummer van de oude school is een hef4060 van philips, nu nxp of hcf4060 van ST.

https://www.st.com/resource/en/datasheet/hcf4060.pdf

[Arie Kabaalstra]

Ja, Dat klinkt logisch.. inderdaad.. 'k wist uit mijn hoofd dat het "iets van 32Khz moest zijn.. 't grappige is.. als je het over 32 Kb hebt.. dan klopt het precies.. 1 Kb = 1024 bytes

2 ^ 15 dus,, ja.. dan hoef je niet zo ver te tellen...Is't echt maar gewoon een flipflopje?.. als in monostabiele bi-vibrator?.. 2 transistortjes, 2 weerstandjes , 2 condensatortjes en wat spoortjes?.. zo'n flipflopje?.. (niet dat ik verstand heb van Electronica.. maar die ken ik toevallig



Geen verstand van Electronica.. maar ik doe mijn best..

[DaBit]

https://0creativeengineering0.blogspot. ... crete.html

In een IC zijn het een paar transistoren meer, want daar zijn weerstanden en condensatoren niet handig.

[audiomanics]

Zo.. Arie op zijn praatstoel.. mooi verhaal Jan
Kees

[Arie Kabaalstra]

er is in de horlogewereld veel meer aan de hand dan een simpel "klokkie" om de pols.. en dan heb ik het nog niet eens gehad over chronografen, Horloges met rekenschijven erin, Duikhorloges met ingebouwde dieptemeters, er bestaat zelfs een horloge met een "Weerstation" erin.. Barometer en Thermometer, en als ik het me goed herinner zelfs een Hygrometer.. Waterdicht is ie natuurlijk niet.. anders heb je niets aan je Hygrometer :)

Eigenlijk ben ik het inmiddels aan mijn stand verplicht eens een klok te bouwen, maar dan volledig mechanisch. aan de andere kant.. iets met een Arduinootje erin die de taak van de slinger overneemt.. of een Escapement bedient.. niet gek..
er zijn talloze mechaniekjes te verzinnen of te kopiëren.

[hugo stoutjesdijk]

.. iets met een Arduinootje erin die de taak van de slinger overneemt.. of een Escapement bedient.. niet gek..
er zijn talloze mechaniekjes te verzinnen of te kopiëren.

We hebben net geleerd dat een kristalletje en een delertje (elke seconde een tikje) prima geschikt is om de boel aan de gang te houden. Heb je geen Arduino voor nodig.
En dan 1 jaar lopen op een knoopcel, of beter op de mini zonne paneeltje.

[audiomanics]

iets met een Arduinootje erin

meer dan een 328 SMD chippie van 7x7x1mm, een smd 16mHz kristalletje en 2 smd 22pf condensatortjes heb je niet nodig. (dan heb je al een bijna volwaardige arduino.. programmeren over de ISP-poort.. klaar..) Dat past nog makkelijk in de behuizing van jouw horloges.. Kan je er zelfs nog een tik-tok en gongetje uit laten komen, want voor een 1/2/4/.. Hz signaaltje is het wel wat overkill..
Kees

[hfjbuis]

De kleinste, niet zelf gebouwde processor die ik gebruik, is een attiny85, die past ook in een horloge kast.

https://nl.aliexpress.com/item/20403162 ... lsrc=aw.ds

[audiomanics]

't is dat die RealTimeClock-chips zo groot zijn.. Maar je kan er wel hele leuke klokken mee maken, die ook nog goed lopen ook..
Net voor Arie even een analoog klokje geprogrammeerd op een Oled… Je hebt er niets aan, maar het was weer een leuke vingeroefening...

Kees